ปี 2554 นี้ สำนักงานกองทุนฟื้นฟูและพัฒนาเกษตรกร มีแผนเร่งส่งเสริมและผลักดันให้เกษตรกรสมาชิกที่เข้าร่วม “โครงการปรับโครงสร้างหนี้และฟื้นฟูอาชีพเกษตรกร” เข้าสู่ระบบ การปรับกระบวนทัศน์และปรับแนวคิดในการดำรงชีพและประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีเป้าหมายไม่น้อยกว่า 240,000 ราย โดยส่งเสริมให้เข้าไปศึกษาเรียนรู้และฝึกทักษะอาชีพในหน่วยฝึกอบรมที่มี ศักยภาพ ซึ่งกองทุนฟื้นฟูฯได้คัดเลือกและเตรียมไว้รองรับผู้นำองค์กรและเกษตรกร เกือบ 250 ศูนย์ ทั่วประเทศ มีทั้งศูนย์ปราชญ์ชาวบ้าน ศูนย์เรียนรู้ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริ ศูนย์การเรียนรู้ชุมชน ศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้าน ศูนย์เรียนรู้เกษตรอินทรีย์ ศูนย์กสิกรรมธรรมชาติ ศูนย์เรียนรู้เกษตรยั่งยืน สถาบันการศึกษา และวิสาหกิจชุมชน เป็นต้น

ศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านกลุ่มธรรมชาติเพาะพันธุ์สัตว์น้ำตำบลคลองตัน อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร เป็นอีกหนึ่งศูนย์ฯ ที่ได้รับคัดเลือกจากกองทุนฟื้นฟูฯให้เป็นหน่วยฝึกอบรมเกษตรกรในพื้นที่และ จังหวัดใกล้เคียง รวมทั้งเกษตรกรที่สนใจและมีความต้องการ ซึ่งสามารถช่วยปรับทัศนคติและพฤติกรรมของเกษตรกรในการฟื้นฟูและพัฒนาอาชีพหลัก หรือสร้างอาชีพเสริมเพื่อเพิ่มพูนรายได้ ถือเป็นช่องทางช่วยเยียวยาปัญหาหนี้สินและช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตเกษตรกรให้ดีขึ้น

นายสุทัศน์ รอดคลองตัน ปราชญ์ชาวบ้านและประธานศูนย์ฯ กล่าวว่า ศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านกลุ่มธรรมชาติฯ มีแนวทางการดำเนินงานภายใต้วิสัยทัศน์ที่ว่า “เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้การดำเนินชีวิตตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง” โดยมุ่งเผยแพร่องค์ความรู้ด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นด้านประมง การทำน้ำหมักจุลินทรีย์ชีวภาพ น้ำส้มควันไม้ แก๊สชีวภาพจากมูลสุกร การเผาถ่านและอื่น ๆ ที่สามารถนำไปปรับใช้ได้ ขณะเดียวกันยังมุ่งเป็นแหล่งเรียนรู้การพัฒนาการเกษตร การลดต้นทุนการผลิต การตลาด การวางแผนการผลิต พร้อมช่วยให้เกษตรกรสามารถปรับเปลี่ยนแนวคิดและรูปแบบในการประกอบอาชีพการเกษตร มาใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงโดยเน้นการพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืน

ปัจจุบันศูนย์เครือข่ายฯของเราได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ ฝึกอบรมและช่วยปรับกระบวนทัศน์เกษตรกรในโครงการปรับโครงสร้างหนี้ฯไป แล้วกว่า 400 ราย มีทั้งเกษตรกรผู้เลี้ยงปลาในกระชัง เลี้ยงปลาในบ่อดิน และเกษตรกรผู้ปลูกพืช ซึ่งผู้ที่ผ่านการฝึกอบรมหลักสูตร 3 วัน 2 คืน จากศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านฯแห่งนี้ สามารถนำองค์ความรู้ที่ได้รับไปปฏิบัติได้จริงในพื้นที่และแปลงของตนเองได้ ทั้งอาชีพหลักและสร้างอาชีพเสริม ในปี 2554 ได้มีแผนดำเนินการฝึกอบรมเกษตรกรเพิ่มเติมอีกอย่างน้อย 8 รุ่น รุ่นละประมาณ 80 ราย

การปรับกระบวนทัศน์หรือปรับแนวคิดเกษตรกรที่เป็นหนี้นับเป็นเรื่องดีที่ช่วยกระตุ้นให้เกษตรกรรู้วิธีคิดแบบใหม่ ทั้งยังช่วยให้รู้ถึงต้นเหตุของการเป็นหนี้และสามารถนำประสบการณ์ในอดีตมาวางแผนปรับเปลี่ยนการดำรงชีวิต และการประกอบอาชีพในปัจจุบันได้ แต่ไม่มั่นใจว่าจะได้ครบทั้ง 100% หรือไม่ อย่างไรก็ตาม ภาครัฐควรมีการกระตุ้นและติดตามประเมินอย่างต่อเนื่อง พร้อมส่งเสริมให้มีการลดละเลิกใช้สารเคมี รวมทั้งเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและปรับลดต้นทุนการผลิตลง ซึ่งจะทำให้เกษตรกรมีเงินเหลือและมีรายได้เพิ่มขึ้น น่าจะสามารถช่วยแก้ไขและลดปัญหาหนี้สินได้ระดับหนึ่ง

หากสนใจที่จะศึกษาเรียนรู้ในศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านกลุ่มธรรมชาติเพาะพันธุ์สัตว์น้ำ (ตำบลคลองตัน) หรือต้องการลูกพันธุ์ปลาหมอไทย ปลานิล ปลาสลิด กบ ติดต่อได้ที่ บ้านเลขที่ 34/1 หมู่ 3 ต.คลองตัน อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร โทร. 08-6178-2209.

ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2554
http://www.dailynews.co.th/newstartpage/index.cfm?page=content&categoryId=344&contentID=118528