ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

แบบจำลองทางคณิตศาสตร์เพื่อคาดคะเนอัตราการหายใจและสภาพบรรยากาศภายในบรรรจุภัณฑ์ของผลมะม่วงที่ห่อหุ้มด้วยพลาสติกฟิล์มเจาะรู

รัตนพล พนมวัน ณ อยุธยา

วิทยานิพนธ์ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยว) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2541. 65 หน้า.

2541

บทคัดย่อ

อัตราการผลิต CO₂ ของผลมะม่วงภายใต้สภาพบรรยากาศที่ดัดแปลงในบรรจุภัณฑ์ สามารถหาได้โดย differentiate สมการ ของการเพิ่มขึ้นของปริมาณ CO₂ ตามเวลา ในภาชนะปิด ที่อุณหภูมิ 13^o C, 20^o C และอุณหภูมิห้อง (27 - 34^o C) การทดลองพบว่าสมการการสะสมเพิ่มขึ้นของ CO₂ ในภาชนะปิดเป็นแบบ hyperbolic ทั้ง 3 อุณหภูมิ อัตราการผลิต CO₂ ของผลมะม่วงที่ได้พบว่าแปรผันกับกำลังสองของ In(O₂) ส่วนการคำนวณเพื่อคาดคะเนระดับ CO₂ ในภาชนะบรรจุผลมะม่วง ได้จากผลต่างระหว่างอัตราการผลิต CO₂ ของผลมะม่วงภายใต้สภาพบรรยากาศดัดแปลง และอัตราการแพร่ผ่านของก๊าซผ่านฟิล์มและรู การคาดคะเนระดับ CO₂ ดังกล่าว พบว่า ได้ผลใกล้เคียงกับระดับที่วัดได้ในบรรจุภัณฑ์ที่ 13^o C และ 20^o C แต่ต่ำกว่าที่อุณหภูมิห้อง

สำหรับการหาอัตราการสูญเสียน้ำหนักของผลมะม่วงในภาชนะบรรจุ ได้จากการนำผลมะม่วงมาวัดอัตราการสูญเสียน้ำหนักในภาชนะบรรจุห่อฟิล์ม PE เจาะรูขนาดพื้นที่ 1.6 cm², 5.6 cm², 12.1 cm² และ 20.1 cm² แล้วทิ้งไว้ในสภาพควบคุมความชื้นสัมพัทธ์ที่ 50%, 60%, 82% และ 95% อุณหภูมิ 25^oC อัตราการสูญเสียน้ำหนักที่ได้จากการทดลองพบว่า ขึ้นกับพื้นที่รู ตามลักษณะสมการ hyperbolic จากความสัมพันธ์นี้เมื่อนำไปสร้างสมการทางคณิตศาสตร์เพื่อคาดคะเนอัตราการสูญเสียน้ำหนักของผลมะม่วงในภาชนะบรรจุ พบว่าสามารถคาดคะเนอัตราการสูญเสียน้ำหนักของบรรจุภัณฑ์เจาะรูของการทดลองที่มีระดับความชื้นสัมพัทธ์ต่าง ๆ ได้อย่างถูกต้อง

นอกจากนั้นจากผลการทดลองพบว่าการเจาะรูขนาดใหญ่ขึ้น ช่วยลดระดับของ CO₂ ในภาชนะบรรจุ โดยระดับของ CO₂ ที่พบในภาชนะเจาะรูขนาด 0.08 cm² , 0.24 cm² และ 0.48 cm² เป็น 9.62%, 8.43% และ 5.28% ตามลำดับ ที่อุณหภูมิห้อง (27 - 34^oC) โดยมีลักษณะเดียวกับที่อุณหภูมิเก็บรักษา 13^o C และ 20^o C การเพิ่มขึ้นของขนาดรูยังช่วยเพิ่มอัตราการพัฒนาสีผิว และสีเนื้อของผลมะม่วง โดยอัตราการพัฒนาของสีทั้งสอง พบว่า แปรผันตรงกับค่า log ของพื้นที่รู เจาะบนภาชนะบรรจุ