อิทธิพลของความแก่ของผลการเคลือบไข และการหุ้มผลด้วยแผ่นพลาสติกบางที่มีต่อคุณภาพของผลสาลี่จีน (Pyrus pyrifolia) พันธุ์เพียน พู และ เซียง ซุย ในระหว่างการเก็บรักษา
ทองเจือ อักขราษา
การค้นคว้าแบบอิสระเชิงวิทยานิพนธ์ (วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาการสอนชีววิทยา)) มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. 2531. 74 หน้า.
2531
บทคัดย่อ
การศึกษาหาระยะความแก่ที่เหมาะสม สำหรับการเก็บเกี่ยวและเทคนิคต่าง ๆ ที่ยืดอายุการเก็บรักษา เช่น การเคลือบไข การหุ้มผลด้วยพลาสติกฟิล์มของสาลี่ที่ปลูกในเขตที่สูงทางภาคเหนือของประเทศไทย พบว่า คุณภาพหลังการเก็บเกี่ยวของสาลี่พันธุ์เพียน พู (Pien Pu) ที่เก็บเกี่ยวมาในปี 2530 3 อายุ คือ 123, 128 และ 133 วัน หลังดอกบาน มีค่า ความแน่นเนื้อของแข็งที่ละลายน้ำได้ (TSS), ปริมาณกรดมาลิก และคลอโรฟิลล์ ไม่แตกต่างกันทางสถิติในทั้ง 3 อายุ ส่วนคุณภาพการชิมรสสาลี่ทั้ง 3 อายุ มีความเปรี้ยวและมีกาก และผลไม่สุกหลังการเก็บเกี่ยวคาดว่าผลทั้ง 3 อายุยังแก่ไม่สมบูรณ์ เมื่อเทียบกับในปี 2529 ซึ่งผลทั้ง 3 อายุจะสุกภายใน 7-10 วัน และเมื่อเทียบกับผลการทดลองในปีก่อนหน้านั้น (2528) ชี้ให้เห็นว่าอัตราความแก่ของผลจะแตกต่างกันในแต่ละปี
การเก็บรักษาผลสาลี่พันธุ์เพียน พู (Pien Pu) ในอุณหภูมิห้อง พบว่า ในทุกอายุ ผลจะไม่สุก และสาลี่อายุน้อยจะเหี่ยว ทำให้อายุการเก็บรักษาสั้นกว่าอายุอื่น อายุการเก็บรักษาโดยใช้คะแนนประเมินคุณภาพพบว่า ผลสาลี่อายุ 123, 128 และ 133 วัน หลังดอกบานเก็บรักษาได้นาน 14, 14 และ 35 วัน ตามลำดับ หลังจากนั้นผลจะเหี่ยว เนื้อผลเหนียว การเคลือบไขและการหุ้มผลด้วย PVC ในสาลี่อายุ 123 และ 128 วัน ทำให้ยืดอายุการเก็บรักษาได้นานขึ้น 1 และ 2 สัปดาห์ตามลำดับ ในอายุ 133 วัน ซึ่งมีอายุการเก็บรักษาได้นานกว่าอายุอื่น ๆ การเคลือบไขไม่ได้ยืดอายุการเก็บรักษา แต่ทำให้ผลสาลี่มีความกรอบและความฉ่ำมากกว่าชุดควบคุม
ส่วนการเก็บรักษาไว้ในห้องเย็นธรรมชาติ 17O ซ. แบบหลังคาถาดน้ำเสริมด้วยเครื่องทำความเย็น มีปัญหาเกี่ยวกับการถ่ายเทอากาศ การสะสมก๊าซเอทธิลีน ซึ่งกระตุ้นให้ผลสุกเร็วกว่าปกติ ทำให้สาลี่ชุดควบคุมในทุกอายุสุกภายใน 7 วัน การเคลือบไขจะชะบอการสุกและการเปลี่ยนสีผิวของสาลี่อายุ 133 วัน ได้อย่างน้อย 6 สัปดาห์
การเคลือบไขจะยืดอายุการเก็บรักษาได้ดีกว่าการหุ้ม PVC ในทั้งอุณหภูมิห้องและการเก็บรักษาในห้องเย็นธรรมชาติ 17O ซ. ส่วนการหุ้มผลด้วย PVC จะชะลอการสูญเสียน้ำได้ดีกว่าการเคลือบไข การทอลองเคลือบไขร่วมกับหุ้ม PVC ได้ผลไม่ดีกว่าการเคลือบไขอย่างเดียว สาเหตุนั้นยังไม่ทราบแน่ชัด ส่วนการเปลี่ยนแปลงค่า TSS กรดมาลิกในระหว่างการเก็บรักษาของสาลี่ที่เคลือบไข หรือหุ้มด้วย PVC หรือเคลือบไขร่วมกับหุ้ม PVC ไม่แตกต่างกันทางสถิติกับชุดควบคุม ในทั้ง 3 อายุ
สาลี่พันธุ์เซียง ซุย (Xiang Sui) ที่เก็บเกี่ยวมา 5 อายุคือ 119, 126, 133, 140 และ 147 วันหลังกอกบาน คุณภาพผลสาลี่เมื่อเก็บเกี่ยว พบว่า ขนาดของผลและคุณภาพไม่สัมพันธ์กับอายุ สาลี่ยังมีความฝาดและมีกากมากใทุกอายุและมีคะแนนประเมินคุณภาพการชิมรสต่ำกว่าเกณฑ์ การเปลี่ยนแปลงเปอร์เซ็นต์กรดมาลิก, ความแน่นเนื้อ ไม่แตกต่างกันทางสถิติทั้ง 5 อายุ ค่า TSS ของสาลี่ 2 อายุหลังมีค่าสูงกว่า 3 อายุแรก