ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

ผลของอุณหภูมิสูงต่ออาการสะท้านหนาวในผลมะม่วงพันธุ์หนังกลางวัน

วรางคณา คทาวัชรกุล

วิทยานิพนธ์ (วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี. 2543. 95 หน้า.

2543

บทคัดย่อ

มะม่วงเป็นผลไม้ที่มีอัตราการหายใจสูง ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วภายหลังการเก็บเกี่ยว จึงได้มีการใช้อุณหภูมิต่ำในการเก็บรักษาผลมะม่วงเพื่อชะลอการเปลี่ยนแปลงต่างๆ แต่การเก็บรักษาที่อุณหภูมิต่ำส่งผลให้เกิดการสะท้านหนาว การใช้อุณหภูมิสูงเป็นวิธีการหนึ่งที่สามารถลดการเกิดอาการสะท้านหนาวในผลิตผลหลายชนิด จึงได้มีการศึกษาผลของอุณหภูมิสูงต่ออาการสะท้านหนาวในผลมะม่วงพันธุ์หนังกลางวัน โดยใช้ผลมะม่วงมีอายุการเก็บเกี่ยว 110 วัน หลังดอกบาน ในการศึกษาได้แบ่งออกเป็น 7 ชุด การทดลอง คือ (1) ผลมะม่วงจุ่มน้ำที่อุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 15 นาที (ชุดควบคุม) (2) จุ่มน้ำอุณหภูมิ 46 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 5 นาที (3) จุ่มน้ำอุณหภูมิ 46 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 10 นาที (4) จุ่มน้ำอุณหภูมิ 46 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 15 นาที (5) จุ่มน้ำอุณหภูมิ 50 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 2 นาที (6) จุ่มน้ำอุณหภูมิ 50 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 5 นาที (7) จุ่มน้ำอุณหภูมิ 50 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 8 นาที ก่อนการเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 5 องศาเซลเซียส ความชื้นสัมพัทธ์ 80-85 เปอร์เซ็นต์ จากการศึกษาพบว่า การเก็บรักษาผลมะม่วงที่อุณหภูมิ 5 องศาเซลเซียส ส่งผลให้ผลมะม่วงเกิดความเสียหายเนื่องจากอาการสะท้านหนาว โดยมีลักษณะอาการหลายแบบคือ ผลมะม่วงเกิดรอยบุ๋มที่ผิวเปลือกเป็นสีน้ำตาล เนื้อภายในผลเกิดเป็นเนื้อเยื่อสีขาวแข็ง และไม่สามารถสุกได้ตามปกติ นอกจากนี้ผลมะม่วงที่ได้รับอุณหภูมิ 46 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 15 นาที มีประสิทธิภาพในการลดความเสียหายที่เกิดจากอาการสะท้านหนาวได้ดีที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับผลมะม่วงในชุดควบคุมเป็นเวลา 30 วัน และยังพบว่าผลมะม่วงที่ได้รับอุณหภูมิสูง 46 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 15 นาที มีการสะสมโปรตีนที่มีขนาด 75 kDa ซึ่งสัมพันธ์กับการลดอาการสะท้านหนาว การใช้อุณหภูมิสูงมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพและชีวเคมี คือ ชะลอการเปลี่ยนแปลงปริมาณของแข็งที่ละลายน้ำได้ลดอัตราการหายใจลดการผลิตเอทธิลีน อีกทั้งสามารถชะลอพฤติกรรมของเอนไซม์ pectin methylesterase และ polygalacturonase แต่อุณหภูมิสูงไม่มีผลต่อการสูญเสียน้ำหนักความแน่นเนื้อ การเปลี่ยนแปลงสีปริมาณกรด และเพคตินที่ละลายน้ำได้ในระหว่างการเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 5 องศาเซลเซียส