ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

บทบาทของหอยต่อเศรษฐกิจการประมงไทย

สมหญิง เหรียญไตรรัตน์

วารสารการประมง : 36(2) ปี: 2526 หน้า 135-140

2526

บทคัดย่อ

   หอยเป็นสัตว์น้ำประเภทหนึ่งซึ่งมีความสำคัญในระบบเศรษฐกิจการประมงไทย แม้ว่าปริมาณผลผลิตและมูลค่าจะค่อนข้างต่ำเมื่อเทียบกับสัตว์น้ำประเภทอื่น กล่าวคือ ผลผลิตของหอยคิดเป็นประมาณร้อยละ 6 ของผลผลิตสัตว์น้ำทั้งหมด และมีมูลค่าประมาณร้อยละ 3-4 ของมูลค่าสัตว์น้ำทั้งหมด แต่อย่างไรก็ตาม อาชีพการเก็บหอยตามแหล่งธรรมชาติและการเพาะเลี้ยงหอย ก็ยังเป็นแหล่งรายได้ของชาวประมงชายฝั่งจำนวนไม่น้อย การเก็บหอยจากแหล่งธรรมชาตินั้น กล่าวได้ว่าเป็นการประมงขนาดเล็กที่ไม่ต้องการลงทุนสูง ให้เครื่องมือไม่สลับซับซ้อน จึงเอื้ออำนวยให้ชาวประมงเล็กๆ สามารถประกอบอาชีพนี้ได้ สำหรับการเพาะเลี้ยงหอยนั้นปัจจุบันเป็นการพัฒนาวิธีการเลี้ยงโดยเลียนแบบธรรมชาติ เช่น หอยแมลงภู่ หอยนางรม ซึ่งตามธรรมชาติจะเกาะติดกับหลักไม้โป๊ะ หรือก้อนหิน ก็มีการคัดแปลงทำการเลี้ยงโดยนำวัสดุดังกล่าว หรือวัสดุใหม่ๆ ชนิดอื่น เช่น ไม้ไผ่ ท่อซีเมนต์ ฯลฯ มาให้ลูกหอยเกาะและเจริญเติบโตในแหล่งเลี้ยง ปัจจุบันนี้การเพาะเลี้ยงหอยทวีความสำคัญมากขึ้น เนื่องจากปัญหาเกี่ยวกับการใช้ทรัพยากรประมงทะเลอย่างไม่มีขอบเขต ทำให้ผลผลิตจากสัตว์น้ำทะเลเสื่อมโทรมและลดลง ตลอดจนปัญหาอื่นๆ เช่น การประกาศเขตเศรษฐกิจจำเพาะ ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น ฯลฯ ซึ่งมีผลกระทบต่อรายได้และการประกอบอาชีพการประมงทะเล จึงเป็นที่คาดว่า การพัฒนาวิทยาการด้านการเพาะเลี้ยงหอยและการจัดการตลาดที่เหมาะสม จะสามารถพัฒนาอาชีพการเพาะเลี้ยงหอยและเพิ่มผลผลิต ซึ่งจะช่วยบรรเทาปัญหาที่เกิดขึ้นในด้านประมงทะเลได้ นอกจากนั้นสัตว์น้ำประเภทหอยยังเป็นแหล่งอาหารโปรตีนที่มีราคาไม่สูง แต่ก็มีคุณค่าทางอาหารไม่น้อยกว่าสัตว์น้ำและเนื้อสัตว์ประเภทอื่นๆ