ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

การทำความสะอาดหอยสองฝาที่สำคัญทางเศรษฐกิจของไทย

ชมพูนุช เงารัตนพันธิกุล

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วิทยาศาสตร์การประมง) สาขาวิชาวิทยาศาสตร์การประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 144 หน้า.

2539

บทคัดย่อ

หอยนางรมตะโกรมกรามขาว (Crassostrea beicheri), หอยแมลงภู่ (Perna viridis) และหอยแครง (Anadara granosa) เป็นสัตว์น้ำที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจของไทยและมีคุณค่าทางอาหารสูง เป็นที่นิยมบริโภคของคนทั่วไป แต่การบริโภคหอยมักจะบริโภคดิบหรือกึ่งสุกกึ่งดิบ ทำให้มีโอกาสที่จะเกิดโรคได้ เช่น โรคทางเดินอาหารเป็นพิษ โรคไข้รากสาด ทั้งนี้เนื่องมาจากแหล่งน้ำเสียที่หอยอาศัยอยู่ กระบวนการทำความสะอาดหอย จึงเป็นวิธีหนึ่งที่ใช้ ทำให้เชื้อโรคต่างๆในตัวหอยมีปริมาณลดลงและทำให้สามารถบริโภคได้ด้วยความปลอดภัย การทดลองการทำความสะอาดหอยครั้งนี้ใช้แสงอัลตราไวโอเลต (UV) ฆ่าเชื้อจุลินทรีย์ซึ่งมีอยู่ในน้ำ ใช้อัตราการไหลของน้ำด้วยความเร็ว 20 ลิตรต่อนาที ในระบบน้ำหมุนเวียน หลังจากการทำความสะอาดหอยแล้วนำตัวอย่างมาวิเคราะห์เพื่อหาแบคทีเรียทั้งหมด (Total plate count) Fecal coliform Escherichia coli Salmone และ Vibrio parahaemolyticus ในตัวอย่างเนื้อหอย น้ำที่ผ่านการล้างหอย และน้ำที่ผ่านแสง UV ในช่วงเวลาก่อนและหลังจากผ่านกระบวนการทำความสะอาดแล้ว

ผลการวิจัยพบว่า การทำความสะอาดหอยในครั้งนี้สามารถกำจัดเชื้อจุลินทรีย์เหล่านี้ให้ลดลงถึงระดับที่ยอมรับได้ ในหอยนางรมใช้เวลา 24 ชั่วโมง หอยแครงใช้เวลา 48 ชั่วโมง และหอยแมลงภู่ใช้เวลา 48 ชั่วโมง