บทคัดย่องานวิจัย

การศึกษาปริมาณโลหะหนักบางชนิดในน้ำ ดินตะกอน และเนื้อเยื่อส่วนต่างๆ ของปลาบางชนิดในแม่น้ำ และคลองรอบเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา

วีระวงค์ ตางาม

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (วิทยาศาสตร์การประมง) สาขาวิทยาศาสตร์การประมง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. 194 หน้า.

2543

บทคัดย่อ

การศึกษาปริมาณโลหะหนักบางชนิดในน้ำ ดินตะกอน และเนื้อเยื่อส่วนต่างๆ ของปลาบางชนิดในแม่น้ำ และคลองรอบเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา   การศึกษาโลหะหนักสังกะสีทองแดงแคดเมี่ยมตะกั่ว ที่ละลายในน้ำดินตะกอน และเนื้อเยื่อส่วนต่างๆ ของปลาในแม่น้ำและคลองรอบเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยาโดยเก็บตัวอย่างตั้งแต่เดือนธันวาคม 2541 ถึงเดือนพฤศจิกายน 2542 และช่วงฤดูร้อน (เดือนเมษายน)ฤดูฝน (เดือนมิถุนายน)ฤดูหนาว (เดือนตุลาคม) พบว่า ในน้ำและดินตะกอนมีปริมาณสังกะสีสูงสุดและมีปริมาณแคดเมี่ยมต่ำสุด ปริมาณโลหะหนักในอวัยวะส่วนต่างๆ ของปลาแขยง (Mystus vittatus, Bloch) พบว่า ในตับมีปริมาณทองแดงสูงสุด ลำไส้มีปริมาณสังกะสีและแคดเมียมสูงสุดเหงือกมีปริมาณตะกั่วสูงสุด ในเนื้อพบปริมาณโลหะทั้ง 4 ชนิดต่ำสุด ปริมาณโลหะหนักทั้ง 4 ชนิด ที่พบในปลาตะเพียนขาว (Puntius gonionotus, Bleeker) มีค่าสูงสุดในตับ และในเนื้อจะมีปริมาณต่ำสุด

ปริมาณโลหะหนักแต่ละชนิดที่พบในเนื้อตับลำไส้ และเหงือกของปลาแขยง พบว่า สังกะสีมีค่าสูงสุดและแคดเมี่ยมมีค่าต่ำสุดในปลาตะเพียนขาวปริมาณสังกะสีมีค่าสูงสุดในเนื้อลำไส้ และเหงือก ส่วนตับมีทองแดงสูงสุด และอวัยวะทุกส่วนจะมีปริมาณแคดเมี่ยมต่ำสุด

ในฤดูฝนมีปริมาณสังกะสีในน้ำสูงสุด ลดลงในฤดูหนาวและฤดูร้อน ในดินตะกอน ปริมาณสังกะสีมีค่าสูงสุดในฤดูร้อน ลดลงในฤดูฝนและฤดูหนาว ตามลำดับ ในอวัยวะส่วนต่างๆ ของปลาแขยงและปลาตะเพียนขาว พบว่า ฤดูร้อน ปริมาณสังกะสีมีค่าสูงสัดในเหงือกและตับ ฤดูฝนและฤดูหนาวจะมีค่าสูงสุดในตับ ปริมาณทองแดงพบว่าในช่วงฤดูร้อน ฤดูฝนและฤดูหนาว มีค่าสูงสุดในตับปริมาณแคดเมี่ยมพบว่าช่วงฤดูร้อนมีค่าสูงสุดในตับส่วนฤดูฝนและฤดูหนาวมีปริมาณสูงสุดในลำไส้และตับปริมาณตะกั่วพบว่าในช่วงฤดูร้อนมีค่าสูงสุดในลำไส้และเหงือกฤดูฝนมีค่าสูงสุดในลำไส้ ส่วนฤดูหนาวปริมาณตะกั่วในปลาแขยงมีค่าสูงสุดในเหงือก และตรวจไม่พบในปลาตะเพียนขาว