ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

การสำรวจหาเชื้อสตัฟฟิลโลคอคไคในซากไก่ตายในเขตภาคกลางของประเทศไทยและการทดสอบความไวต่อการถูกทำลายของเชื้อด้วยสารปฏิชีวนะ และซัลฟาบางชนิด

สาวิตรี บุญส่ง

วิทยานิพนธ์ (วท.ม. (จุลชีววิทยา)) สาขาจุลชีววิทยา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 2519. 118 หน้า.

2519

บทคัดย่อ

 อุปสรรคอย่างหนึ่งในการเลี้ยงไก่ คือโรคที่เกิดจากเชื้อโรคชนิดต่างๆ โรคที่เกิดจากเชื้อ staphylococci นับว่าเป็นโรคที่สำคัญ เนื่องจากมีผลทำให้ไก่ไม่สมบูรณ์และตายได้ ก่อให้เกิดผลเสียโดยตรงต่อเศรษฐกิจของผู้เลี้ยง ดังนั้นเพื่อเป็นแนวทางในการป้องกันและรักษาโรคที่เกิดจาก staphylococci จึงได้ทำการสำรวจหาเชื้อ staphylococci ในซากไก่ตายในท้องที่ต่างๆ ในเขตภาคกลางของประเทศไทย และทำการตรวจสอบความไวต่อการถูกทำลายของเชื้อ staphylococci ด้วยยาปฏิชีวนะ และซัลฟาบางชนิด

จากการสำรวจหาเชื้อ staphylococci ในซากไก่ตายจำนวน 200 ตัว ซึ่งเป็นไก่กระทง 115 ตัว ไก่ไข่ 85 ตัว โดยการผ่าซาก นำอวัยวะ 4 อย่าง คือ หัวใจ ปอด ตับ และม้าม มาเพาะเชื้อ พบเชื้อ Staphylococcus aureusในตัวอย่างไก่ตายชนิดไก่กระทง 64 ตัว จาก 115 ตัว ในตัวอย่างไก่ตายชนิดไก่ไข่ 56 ตัว จาก 85 ตัว และจากการทดสอบคุณสมบัติทางชีวเคมีพบว่า staphylococci ที่แยกออกมาเป็นStaphylococcus aureus7 กลุ่ม

ในการทดสอบความไวต่อการถูกทำลายของเชื้อ staphylococci ด้วยยาปฏิชีวนะและซัลฟาบางชนิด ปรากฏว่ายาปฏิชีวนะ kanamycin และ neomycinมีประสิทธิภาพดีที่สุดในการทำลายเชื้อstaphylococci ที่แยกได้ จากไก่ทั้ง 2 ชนิด ส่วนยาปฏิชีวนะที่พอจะใช้ได้ คือ chloromycetin , penicillinerythromycin และ novobiocinเชื้อต้านทานยาstreptomycinและ tetracycline ได้ในเปอร์เซ็นต์ที่สูงกว่ายาชนิดอื่น

Staphylococci ทุกกลุ่มและทุกstrainsที่สุ่มมาทดสอบมีความต้านทานยาซัลฟาทั้ง 8 ชนิดคือ elkosin , gantrisin , sulfadiazinesulfamerazine , sulfamethoxypyridazine , sulfathiazolethiosulfilและtriple sulfa