ผลของแรงดันไฟฟ้าและชนิดสารละลายที่นำไฟฟ้าต่อการมีชีวิตรอดของเชื้อ Erwinia carotovora และคุณภาพของผักกาดขาวปลีตัดแต่งพร้อมบริโภค
อัจฉรา ฉัตรแก้ว
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต (เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว) คณะทรัพยากรชีวภาพและเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี. 118 หน้า. 2552.
2552
บทคัดย่อ
การศึกษาผลของการให้แรงดันไฟฟ้าที่ระดับ 0 (ชุดควบคุม) 50 100 150 และ 200 โวลต์ ลงในสารละลายที่นำไฟฟ้าชนิดต่างๆ (สารละลายโซเดียมคลอไรด์ สารละลายกรดซิตริก สารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรท์ และน้ำกลั่นนึ่งฆ่าเชื้อ) นาน 30 และ 60 วินาที ต่อการมีชีวิตรอดของเชื้อ Erwinia carotovora สาเหตุโรคเน่าเละของผัก พบว่าการให้แรงดันไฟฟ้าที่ระดับ 100 นาน 30 วินาที กับเซลล์แขวนลอยของเชื้อ E. carotovora ที่อยู่ในสารละลายโซเดียมคลอไรด์ความเข้มข้น 1,000 mg/L สามารถทำลายเชื้อได้อย่างสมบรูณ์ ในขณะที่การให้แรงดันไฟฟ้าที่ระดับ 200 โวลต์ นาน 60 วินาที เซลล์แขวนลอยของเชื้อ E. carotovora ที่อยู่ในน้ำกลั่นนึ่งฆ่าเชื้ออย่างสมบรูณ์ การให้แรงดันไฟฟ้าที่ระดับ 150 – 200 โวลต์ กับเซลล์แขวนลอยของเชื้อ E. carotovora ที่อยู่ในสารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรท์ความเข้มข้น 5 mg/L นาน 60 วินาที สามารถทำลายเชื้อ E. carotovora ได้ดีกว่าการใช้สารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรท์เพียงอย่างเดียว นอกจากนี้การใช้สารละลายกรดซิตริกทุกความเข้มข้นที่ทดสอบ (1,000 – 5,000 mg/L) และสารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรท์ที่ความเข้มข้น 50 mg/L สามารถทำลายเชื้อได้สมบรูณ์โดยไม่ต้องมีการให้แรงดันไฟฟ้า การศึกษาผลของการแช่ผักกาดขาวปลีตัดแต่พร้อมบริโภคในสารละลายโซเดียมไฮโปคลอไรท์ กรดซิตริก และโซเดียมคลอไรด์ ร่วมกับการให้แรงดันไฟฟ้า เพื่อควบคุมปริมาณเชื้อ E. carotovora และเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคในนุษย์ (Escherichia coli, Salmonella sp. และ Shigella sp.) ตลอดจนผลกระทบที่มีต่อคุณภาพของผักกาดขาวปลีตัดแต่งพร้อมบริโภค พบว่า การแช่ผักกาดขาวปลีตัดแต่งพร้อมบริโภคในสารละลายกรดซิตริกความเข้มข้น 1,000 mg/L ร่วมกับแรงดันไฟฟ้า 50 วลต์ นาน 60 วินาที สามารถลดปริมาณเชื้อ E. carotovora และ E.coli ลงได้มากที่สุด คือปริมาณเชื้อลดลงเท่ากับ 0.44 – 0.80 และ 0.00 – 0.62 log10CFU/gFW ตามลำดับ ในขณะที่การแช่ผักกาดขาวปลีตัดแต่งพร้อมบริโภคในสารละลายกรดซิตริกความเข้มข้น 1,000 mg/L สามารถลดปริมาณเชื้อ Salmonella sp. และ Shigella sp. ลงได้มากที่สุด คือสามารถปริมาณเชื้อลดลงกับ 0.60- 0.74 log10CFU/gFW นอกจากนี้พบว่า การใช้สารละลายที่นำไฟฟ้าชนิดต่างๆ ร่วมกับแรงดันไฟฟ้าไม่มีผลกระทบต่อคุณภาพด้านการสูญเสียน้ำหนักสด ความแน่นเนื้อ การเปลี่ยนแปลงของสี และปริมาณวิตามินซีของผักกาดขาวปลีตัดแต่งพร้อมบริโภค จากผลการทดลองนี้แสดงให้เห็นว่าการใช้สารละลายที่นำไฟฟ้าร่วมกับการใช้แรงดันไฟฟ้ามีศักยภาพที่จะนำมาใช้ควบคุมเชื้อจุลินทรีย์ที่ปนเปื้อนอยู่ในผักตัดแต่งพร้อมบริโภคได้