ดัชนีการเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมสำหรับช่อผลลองกอง
มุทิตา มีนุ่น สุกัญญา จันทะสุข และนันทพร สุขกระจ่าง
การประชุมวิชาการพืชสวนแห่งชาติ ครั้งที่ 4. 4-7 พฤษภาคม 2547 ณ โรงแรมเจบีหาดใหญ่ จังหวัด สงขลา. เลขหน้า 154 (196 หน้า)
2547
บทคัดย่อ
ดัชนีการเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมสำหรับช่อผลลองกอง
จากการศึกษาดัชนีการเก็บเกี่ยวช่อผลลองกองที่มีอายุ 12-15 สัปดาห์ ภายหลังดอกบาน โดยเก็บเกี่ยวลองกองจากต้นที่มีความสมบูรณ์ใกล้เคียงกันและอยู่ในแปลงเดียวกันของสวนเกษตรกรใน อ. จะนะ จ. สงขลา และแบ่งระดับช่อผลตามความยาวช่อออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ส่วนโคนช่อผล กลางช่อผล และปลายช่อผล แล้วศึกษาสมบัติทางกายภาพและสมบัติทางเคมีได้แก่ ความกว้างและความยาวผล ความหนาเปลือก น้ำหนักผล น้ำหนักเนื้อพร้อมเมล็ด และน้ำหนักเปลือก ค่าสีส่วนผิวเปลือกและเนื้อผล ความแน่นเนื้อของผล อัตราส่วนระหว่างปริมาณของแข็งที่ละลายได้ต่อปริมาณกรด น้ำตาลทั้งหมด น้ำตาลรีดิวซ์ และค่าพีเอช พบว่าค่าร้อยละของน้ำหนักเนื้อพร้อมเมล็ดเทียบกับน้ำหนักผลรวมและอัตราส่วนระหว่างปริมาณของแข็งที่ละลายได้ต่อปริมาณปริมาณกรด (โดยวัดในรูปของกรดซิตริก) จะสามารถใช้เป็นตัวกำหนดดัชนีการเก็บเกี่ยวที่เหมาะสมได้ดีที่สุด โดยพบว่าน้ำหนักเนื้อและเมล็ดในผลลองกองที่มีอายุ 13-15 สัปดาห์ภายหลังดอกบานจะมีค่าไม่แตกต่างกัน (p>0.05) โดยที่ในสัปดาห์ที่ 12 น้ำหนักเนื้อพร้อมเมล็ดจะมีค่าเท่ากับร้อยละ 70 และเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 74-76 ในสัปดาห์ที่ 13-15 ภายหลังดอกบาน ในทุกระดับของช่อผลตามความยาวช่อ และเมื่อพิจารณาอัตราส่วนระหว่างปริมาณของแข็งที่ละลายได้ต่อปริมาณกรดพบว่ามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นตามอายุการเก็บเกี่ยว (P<0.05) โดยมีค่าเฉลี่ยอยู่ระหว่าง 14-15, 17-19, 24-26 และ 32-34 ตามลำดับในสัปดาห์ที่ 12, 13, 14 และ 15 สัปดาห์ภายหลังดอกบานตามลำดับ อย่างไรก็ตามพบว่าอัตราส่วนระหว่างปริมาณของแข็งที่ละลายได้ต่อปริมาณกรด ไม่มีความแตกต่างกันระหว่างระดับช่อผลตามความยาวช่อ (p>0.05) ในแต่ละสัปดาห์ของการศึกษาอายุการเก็บเกี่ยว จากผลการทดลองพบว่าผลลองกองสามารถเก็บเกี่ยวได้เมื่อมีอายุตั้งแต่ 13 สัปดาห์ภายหลังดอกบานเป็นต้นไป อย่างไรก็ตามอายุการเก็บเกี่ยวจะขึ้นกับวัตถุประสงค์ด้วยกล่าวคือการเก็บเกี่ยวช่อผลลองกองเพื่อการส่งออกในตลาดระยะไกลและเพื่อการแปรรูปโดยการบรรจุกระป๋องสามารถเก็บเกี่ยวช่อผลลองกองได้เมื่ออายุ 13 สัปดาห์ภายหลังดอกบาน ขณะที่การเก็บเกี่ยวช่อผลลองกองเพื่อบริโภคลดในตลาดภายในประเทศสามารถเก็บเกี่ยวเมื่อผลมีอายุระหว่าง 13-15 สัปดาห์ภายหลังดอกบาน