การเก็บรักษาส้มโอ
เบญจมาส รัตนชินกร
เอกสารประกอบการประชุมวิชาการประจำปี 2544. สถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร. 2545.
2545
บทคัดย่อ
งานวิจัยเพื่อพัฒนาวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวส้มโอ ได้ทำการวิจัยศึกษาผลของการเก็บรักษาใสสภาพควบคุมบรรยากาศช่วงสั้นต่อคุณภาพของส้มโอ การเก็บรักษาส้มโอแต่งเปลือก และศึกษาผลของอุณหภูมิต่ออายุการเก็บรักษาเนื้อส้มโอ มีผลการทดลองโดยสรุปคือ
การเก็บรักษาส้มโอในสภาพควบคุมบรรยากาศช่วงสั้น (Short term insectisidal CA) โดยเก็บรักษาส้มโอพันธุ์ทองดีและขาวผึ้งในสภาพควบคุมบรรยากาศที่มี O2ความเข้มข้น 1%หรือ CO2ความเข้มข้น 80% ระยะเวลาต่าง ๆ กันที่อุณหภูมิ 2 12และ 25oซ และที่อุณหภูมิห้อง (28-35oซ)พบว่า ส้มโอทั้งสองพันธุ์สามารถเก็บรักใน 1% O2 ที่อุณหภูมิ 2 12 และ 25oซ ได้นาน 20 8 และ 2วัน ตามลำดับ สำหรับ O2 ต่ำจะทำให้ส้มโอมีกลิ่นหมัก และง่ายต่อการเข้าทำลายของโรค ส่วน CO2 สูงทำให้ผิวส้มโอเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล มีกลิ่นหมักและเน่าเสีย ส่วนการเก็บส้มโอทั้งสองพันธุ์ในสภาพบรรยากาศดังกล่าวที่อุณหภูมิห้อง 1วัน พบว่า ส้มโอแสดงอาการผิดปกติ
การเก็บรักษาส้มโอแต่งเปลือก โดยนำส้มโอพันธุ์ทองดีและขาวน้ำผึ้งที่มีตำหนิจากโรคและแมลงที่ผิวเพียงผิวเผิน มาทำความสะอาด แช่ไฮโปรครอไรด์ความเข้มข้น 0.02%และผึ่งให้แห้ง ก่อนแต่งเปลือก ห่อแต่ละผลด้วยฟิล์มยืด PVCและเก็บรักษาที่ 5 และ 10oซ หรือที่อุณหภูมิห้อง (25o ซ) พบว่า ส้มโอพันธุ์ทองดีสามารถเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 5 10 และ 25oซ ได้นาน 5 3และ 1สัปดาห์ ตามลำดับ ส่วนพันธุ์ขาวน้ำผึ้งสามารถเก็บรักษาได้นาน 5 5 และ 1สัปดาห์ ตามลำดับ โดยส้มโอมีคุณภาพปรากฏเป็นที่ยอมรับ ไม่มีโรค และมีคุณภาพการรับประทานที่ดี
การศึกษาผลของบรรจุภัณฑ์และอุณหภูมิต่ออายุการเก็บรักษาเนื้อส้มโอพันธุ์ทองดีและขาวน้ำผึ้ง ทำการทดลองเตรียมเนื้อส้มโอด้วยเทคนิคปลอดเชื้อ บรรจุเนื้อส้มโอในถาด PVCและหุ้มด้วยฟิล์มยืด PVCบรรจุถาด PVC+ฝา PVCหรือ บรรจุแบบวิธีที่ 2แล้วหุ้มด้วยฟิล์มยืด PVCแล้วเก็บรักษาที่อุณหภูมิ 2 5 และ 10oซ ระยะเวลาต่าง ๆ กันพบว่า อายุการเก็บรักษาเนื้อส้มโอในบรรจุภัณฑ์แบบต่าง ๆ ไม่แตกต่างกัน แต่ปัจจัยที่มีผลต่ออายุการเก็บรักษาคืออุณหภูมิ ซึ่งพบว่าสามารถเก็บรักษาเนื้อส้มโอพันธุ์ทองดีที่ 2o ซ ได้นาน 17วัน และที่ 5-10oซ นาน 14 วัน ส่วนเนื้อส้มโอพันธุ์ขาวน้ำผึ้งสามารถเก็บรักษาที่ 2 และ 5-10oซ ได้นาน 20 และ 11วันตามลำดับ โดยที่ส้มโอมีคุณภาพการรับประทานที่ดี และมีปริมาณจุลินทรีย์ในระดับที่ปลอดภัยต่อผู้บริโภค