การพัฒนาบรรจุภัณฑ์จากวัสดุทางการเกษตร
วรภัทร ลัคนทินวงศ์
บทคัดย่อ การประชุมวิชาการวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยวแห่งชาติ ครั้งที่ 5, โรงแรมมิราเคิล แกรนด์ คอนเวนชัน กรุงเทพมหานคร, 28-29 มิถุนายน 2550. 151 หน้า.
2550
บทคัดย่อ
นำวัสดุทางการเกษตรได้แก่ ใบตอง ใบตองตึง ใบไผ่ และใบบัว มาปรับปรุงให้เป็นภาชนะสำหรับบรรจุอาหารในลักษณะ retail packโดยนำไปขึ้นรูปเคลือบผิวด้านในกับกับโฟมแป้ง (baking starch base foam)ที่มาจากแป้งผสมมีค่าความหนืด (viscosity)มากที่สุดใน 4 สูตร ได้แก่ แป้งผสม Cระหว่างแป้งมัน : แป้งถั่วเขียว : แป้งท้าวยายม่อม : แป้งข้าวเหนียว อัตราส่วน 3.25 :1 :2.25 : 1 ซึงมีค่าความหนืด (viscosity)ประมาณ 367.50 + 1.50 BU. ขณะที่ แป้งผสม D ระหว่าง แป้งมัน : แป้งถั่วเขียว : แป้งท้าวยายม่อม : แป้งข้าวเหนียว อัตราส่วน 2.5 :1 :2.25 : 1.75 มีค่าความหนืด (viscosity)ต่ำสุดประมาณ 287.00 + 0.00 BU. นำแป้งผสม ไปขึ้นรูปด้วยวิธีการ hot molded compression ด้วยแม่พิมพ์ถาดขนาด 4x4นิ้ว ด้วยแรงกดแม่พิมพ์ 1, 2, 3 และ 4 ตัน พบว่า ถาดที่ได้มีลักษณะคล้ายโฟม เมื่อนำไปทดสอบค่าต้านทานแรงกด (Compressive Resistance of Shipping Container) ตามาตรฐาน ASTM D 642-00 พบว่า ถาดโฟมแป้งที่ขึ้นด้วยแรงกด 3 ตันให้ค่าความต้านทานแรงกดสูงสุดประมาณ 11.7 กิโลกรัมแรง ขณะที่ถาดโฟม PS มีค่าประมาณ 8.8 กิโลกรัมแรง วัสดุย่อยสลายได้ ได้แก่ ใบตอง ใบตองตึง และกระดาษใยหน่อไมฝรั่ง สามารถเคลือบผิวด้านในของถาดขณะขึ้นรูป
ศึกษาการนำเอา carnauba wax, ไคโตแซน และ yolk นำมาผสม (composite)กับแป้งผสมของ แป้งมันสำปะหลัง: แป้งถั่วเขียว: แป้งท้าว ในอัตราส่วน 7:2:1 เพื่อปรับปรุงคุณสมบัติการต้านทานน้ำ (water resistance) ของภาชนะที่ขึ้นรูปด้วยวิธีการอัดร้อนในแม่พิมพ์ (compression mould) ที่อุณหภูมิ 150-200 องศาเซลเซียส นาน 1-3 นาที พบว่า แป้งผสมสูตร carnauba waxร้อยละ 10 ไคโตแซนร้อยละ 10 และ yolkร้อยละ 10 (C10CH10Y10)สามารถในการทนน้ำที่อุณหภูมิ 30 และ 100 องศาเซลเซียส ได้ดีที่สุดที่ 85.33 และ 78.33 นาทีตามลำดับจากนั้นทำการปรับปรุงสูตรผสมโดยใช้ carnauba wax, Bee wax และ paraffin ทำการผสม (composite) กับแป้งผสมสูตรเดิม โดยศึกษาการผสม (composite)เข้ากันได้ดีหรือไม่ด้วยเครื่อง differential scanning calorimetry (DSC) และศึกษาลักษะสัณฐาน (morphology) ด้วยเครื่อง scanning electron microscope (SEM) พบว่า สาร carnauba wax, Bee wax และ paraffin ไม่สามารถผสมเป็นเนื้อเดียวกับแป้งผสมได้ พบเม็ด (granule) ของ wax แต่ละชนิดแทรกในเนื้อของโฟมแป้งที่ขึ้นรูปแล้ว แต่เห็นแนวโน้มว่า การเพิ่ม Bee waxอาจสามารถเพิ่มความสามารถในการเข้ากันได้ระหว่าง wax ทั้งสามชนิดกับแป้งผสม สูตรแป้งผสม: carnauba wax ร้อยละ 15 (MCSCW15) สามารถทนน้ำร้อนที่ 30 และ 100 องศาเซลเซียส ได้นานที่สุดเท่ากับ 246.56 และ 192.85 นาทีตามลำดับ สูตรแป้งผสม: carnauba wax ร้อยละ 10 และ Bee wax ร้อยละ 5 (MCSCW10BW5) ทนแรงกดทับ (compression testing) ตามมาตรฐาน ASTM 642-00) ได้มากที่สุดที่ 7.74 kg. เมื่อนำภาชนะมาฟังกลบกับขยะมูลฝอยภาชนะทั้งหมดสามารถย่อยสลายได้ภายใน 30 วัน