ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

ศักยภาพของการใช้เมล็ดพริกไทยคัดทิ้งในการป้องกันกำจัดแมลงศัตรูในโรงเก็บ

พิมลรัตน์ เมธินธรังสรรค์

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต(กีฏวิทยา)คณะเกษตรศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 65 หน้า.2549.

2549

บทคัดย่อ

สารสกัดจากพริกไทย (Piper  nigrum Linnaeus) มีผู้ศึกษาฤทธิ์ในการฆ่าแมลงไว้มาก แต่มีราคาสูง จึงได้มีการศึกษาศักยภาพของการใช้เมล็ดพริกไทยคัดทิ้ง ซึ่งเป็นวัสดุธรรมชาติในการป้องกันกำจัดแมลงศัตรูในโรงเก็บ 4 ชนิด ได้แก่  ด้วงงวงข้าวสารSitophilus oryzae(Linnaeus), มอดหัวป้อมRhyzopertha dominica(Fabricius), ด้วงงวงข้าวโพด Sitophilus zeamais Motschulsky และมอดแป้ง Tribolium castaneum(Herbst)ภายใต้สภาพห้องปฏิบัติการ (อุณหภูมิ 25±2 องศาเซลเซียสความชื้นสัมพัทธ์ 70-80 เปอร์เซ็นต์) โดยใช้น้ำมันระเหยง่ายที่ได้จากการกลั่นด้วยวิธี hydrodistillation และสารสกัดด้วย hexane และ methanolประเมินความเป็นพิษด้วยวิธี residual film testและวิธี impregnated filter paper testวิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธี  probit analysis.

การศึกษาพบว่า การตายของแมลงจะเพิ่มขึ้นตามระดับความเข้มข้นที่สูงขึ้น ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ในลักษณะ does response relationshipโดยน้ำมันระเหยง่ายมีประสิทธิภาพสูงสุด มีค่า median lethal concentration (LC₅₀)ของด้วงงวงข้าวสาร มอดหัวป้อม ด้วงงวงข้าวโพด และมอดแป้ง เมื่อทดสอบด้วยวิธี residual film testเท่ากับ 0.49, 0.70, 1.34 และ 4.34 เปอร์เซ็นต์ และวิธี impregnated filter paper testมีค่าเท่ากับ 2.17, 2.39, 5.56 และ 12.77 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ หลังแมลงได้รับสาร 48 ชั่วโมง สอดคล้องกับค่า median lethal time (LT₅₀)ซึ่งมีค่าเท่ากับ 11.98, 12.98, 13.70 และ 15.85 ชั่วโมง เมื่อทดสอบด้วยวิธี residual film testและ 12.39, 13.23, 15.82 และ 16.26 ชั่วโมง เมื่อทดสอบด้วยวิธี impregnated filter paper testตามลำดับ

ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่าน้ำมันระเหยง่ายและสารสกัดจากเมล็ดพริกไทยคัดทิ้งมีศักยภาพในการใช้ควบคุมแมลงศัตรูในโรงเก็บได้ดี ทั้งยังมีราคาถูก มีความปลอดภัย และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

ดาวน์โหลดไฟล์บทคัดย่อ (PDF)