สารอาหารกาบาในเมล็ดข้าวกล้องเพาะงอกของข้าวไร่ปลูกในมูลนิธิโครงการหลวง
ประดิษฐ์ อุ่นถิ่น แสงทิวา สุริยงค์ และดำเนิน กาละดี
วารสารวิทยาศาสตร์เกษตร 42 (3 พิเศษ): 412-415. 2554.
2554
บทคัดย่อ
มูลนิธิโครงการหลวงมีนโยบายที่จะทำผลิตภัณฑ์ข้าวกาบาจากเมล็ดข้าวกล้องงอกจากข้าวไร่พื้นเมืองจำนวน 35 พันธุ์ที่ปลูกโดยเกษตรกรในเขตส่งเสริมของโครงการหลวง ดังนั้นในงานวิจัยนี้จึงได้ทำการวิเคราะห์ปริมาณสารอาหารกาบาจากข้าวกล้องงอกเพื่อหาพันธุ์ที่เหมาะสมสำหรับทำผลิตภัณฑ์ดังกล่าว นอกจากนี้ยังได้วิเคราะห์ลักษณะขนาดเมล็ดและขนาดของคัพภะเป็นข้อมูลสนับสนุนเพื่อการคัดเลือกพันธุ์เหมาะสมเช่นกัน ผลการวิจัยพบว่า ปริมาณสารอาหารกาบาในเมล็ดข้าวกล้องงอกในแต่ละพันธุ์อยู่ในช่วง 77.85 mg/100g-DW ถึง 108 mg/100g-DW (SD = 6.30) โดยพันธุ์หลวงพระบาง 10 มีปริมาณสูงที่สุด 108 mg/100g ส่วนความแตกต่างของขนาดความยาวเมล็ดมีตั้งแต่ 6.52 มม. ถึง 9.72 มม.มีความกว้างตั้งแต่ 2.23 มม. ถึง 3.87 มม. โดยมีอัตราส่วนระหว่างความยาวและความกว้างเฉลี่ยที่ 2.76 ซึ่งแสดงค่าเป็นเมล็ดข้าวชนิด indica typeสำหรับขนาดของคัพภะก็แตกต่างกันโดยที่พันธุ์ หลวงพระบาง 2 มีขนาดยาวสูงสุด 2.01 มม.และพันธุ์ข้าวดำเพชรบุรีมีขนาดยาวต่ำสุด 1.43 มม. ทั้งนี้ขนาดของเมล็ดและคัพภะไม่แสดงความสัมพันธ์ใดๆ กับปริมาณสารอาหารกาบาในเมล็ดข้าวกล้องงอก ผลการทดลองสามารถคัดพันธุ์ข้าวไร่ที่เหมาะสมเพื่อผลิตภัณฑ์ได้จำนวน 14 พันธุ์