การศึกษาวิธีการยืดอายุการเก็บรักษาเห็ดกระดุม
วัลลภา ธีรภาวะ และ สุภา สุขเกษม
รายงานการวิจัย กลุ่มงานวิจัยโรคพืชผลิตผลเกษตร กองโรคพืชและจุลชีววิทยา กรมวิชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
2531
บทคัดย่อ
ทำการทดลองขนส่งเห็ดกระดุมจากแปลงเพาะเห็ดของกสิกร อ.เวียงป่าเป้า จ.เชียงราย มายังกรุงเทพฯ โดยเปรียบเทียบการขนส่งด้วยวิธีการบรรจุในตะกร้าพลาสติก วางเรียงซ้อนกันในกล่องโดยที่ปิดสนิท ให้ความเย็นด้วยน้ำแข็ง และน้ำแข็งแห้ง การบรรจุในกล่องกระดาษลูกฟูกขนาดเล็ก น้ำหนักบรรจุประมาณ 1.5 กก. ขนส่งด้วยรถปรับอากาศอุณหภูมิประมาณ 24ํซ และการบรรจุตะกร้าพลาสติก ขนส่งด้วยรถห้องเย็น อุณหภูมิ 5-8ํซ พบว่าการขนส่งโดยใช้กล่องโฟม ให้ความเย็นด้วยน้ำแข็งจะสามารถรักาาความสดของเห็ดกระดุมไว้ได้ แม้ว่าจะใช้เวลาเดินทางนานประมาณ 24 ซม. แต่จะต้องใช้วัสดุเช่น แผ่นโฟมวางคั่นระหว่างตะกร้าบรรจุเห็ดและถุงบรรจุน้ำแข็ง เพื่อไม่ให้ดอกเห็ดสัมผัสกับน้ำแข็งและน้ำที่ะลายออกมา ซึ่งจะทำให้เห็ดช้ำได้ ไม่ควรบรรจุเห็ดในตะกร้าแต่ละชั้นให้แน่นจนเกินไป เพราะจะเกิดความเสียหายจากการกดทับกันได้ การทดลองใช้น้ำแข็งแห้งเป็นวัสดุให้ความเย็นในกล่องโฟมพบว่า ดอกเห็ดบริเวณที่อยู่ใกล้กับห่อบรรจุน้ำแข็งแห้งจะเสียหายจากความเย็นจัด และบางส่วนจะกลายเป็นน้ำแข็ง นอกจากนั้น ดอกเห็ดส่วนใหญ่จะมีผิวเป็นสีน้ำตาลแดงหรืเป็นจุดกลมสีน้ำตาล ทำให้คุณภาพด้อยลง การขนส่งโดยการบรรจุในกล่องกระดาษลูกฟูน สภาพทั่วไปของดอกเห็ดยังค่อนข้างสด แต่จะมีน้ำหนักลดลง ดอกเห็ดบางส่วนมีผิวเป็นจุดสีน้ำตาลแดง ผิวแห้งเล็กน้อย และบางส่วนจะเริ่มบาน เห็ดที่ขนส่งโดยรถห้องเย็นจะมีความสดเช่นเดียวกับเห็ดที่ขนส่งในกล่องโฟมบรรจุน้ำแข็ง แต่ผิวของดอกเห็ดบางส่วนจะมีสีแดงเล็กน้อย คล้ายถูกลม โดยเฉพาะเห็ดที่อยู่ด้านบนของตะกร้าพลาสติก การเก็บรักษาในอุรหภูมิ 3-4ํซ. ความชื้นสัมพัทธ์ 90-100 พบว่าสามารถเก็บรักษาเห็ดกระดุมไว้ได้นาน 7-10 วัน โดยมียังมีสภาพดี ดอกเห็ดยังไม่บาน มีสีคล้ำลงเล็กน้อย แต่เนื้อภายในยังขาว เห็ดที่บรรจุในกล่องพลาสติกในจะมีสีของดอกขาว และสดกว่าเห็ดในกรรมวิธีอื่น ๆ การบรรจุเห็ดในถุงพลาสติก polyethylene และ polypropylene