ผลการใช้เครื่องเกี่ยวนวดข้าวที่มีต่อผลผลิตและคุณภาพการสีข้าวขึ้นน้ำและข้าวทนน้ำลึก
นิวัติ เจริญศิลป์ ประเวศน์ ศิริเดช และ ประโยชน์ เจริญธรรม
รายงานผลการวิจัยข้าวขึ้นน้ำ และข้าวทนน้ำลึก ประจำปี 2537 ศูนย์วิจัยข้าวปราจีนบุรี สถาบันวิจัยข้าว กรมวิชาการเกษตร. หน้า 205-208.
2537
บทคัดย่อ
จากปัญหาการขาดแคลนแรงงานในการเก็บเกี่ยวของชาวนาขึ้นน้ำภาคกลางทำให้มี
การผลิตเครื่องเกี่ยวนวด และนำเอามาใช้เกี่ยวข้าวขึ้นน้ำกันอย่างแพร่หลาย ข้าวขึ้นน้ำ
และข้าวทนน้ำลึกส่วนใหญ่มักจะล้มระนาบกับพื้นขณะเก็บเกี่ยว โอกาสสูญเสียจาก
การเก็บเกี่ยวอาจจะมีมาก จึงได้ศึกษาความสูญเสียผลผลิตและคุณภาพการสีของ
ข้าวขึ้นน้ำและข้าวทนน้ำลึกที่เกี่ยวด้วยเครื่องเกี่ยวนวด เพื่อเป็นข้อมูลในการปรับปรุง
การปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้เครื่อง หรือการปรับปรุงเครื่องให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
ทำการศึกษาในนาเกษตรกรโดยทดลองเกี่ยวด้วยเครื่องเกี่ยวนวด ขนาด 20x30 เมตร
จำนวน 2 แปลง ทำการรวบรวมผลผลิตแล้วเก็บข้อมูลข้าวเต็มเมล็ดจากช่วงพ่นฟาง
และข้าวลีบ ข้าวที่รวงหล่นบนพื้นนา เปรียบเทียบกับการเก็บเกี่ยวด้วยคน ซึ่งเกี่ยว
ในพื้นที่ 5x5 เมตร รวม 4 จุด แล้วเก็บข้อมูลเมล็ดร่วงหล่นบนพื้นนา ต่อจากนั้นนำ
ข้าวที่เกี่ยวแล้วไปนวดด้วยเครื่องนวด แยกผลผลิตและข้าว เก็บเมล็ดที่ออกจากช่วง
พ่นฟางและข้าวลีบ นำเมล็ดทั้งหมดมาคำนวณน้ำหนักที่ความชื้น 14 เปอร์เซ็นต์
สุ่มตัวอย่างผลผลิตไปวิเคราะห์คุณภาพการสี ในฤดูเก็บเกี่ยวปี 2537 ผลงานที่ได้
ปฏิบัติมาแล้ว ได้ทำการทดลองในนาเกษตรกร 2 การทดลอง ในเขต อ.บ้านสร้าง
จ.ปราจีนบุรี และ อ.ปากพลี จ.นครนายก หลังจากทำการเก็บเกี่ยวได้นำข้าวมา
ทำการวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ พบว่า การเก็บเกี่ยวด้วยเครื่องเกี่ยวนวดมีการ
สูญเสียจากการร่วงลงพื้น และจากเครื่องทำความสะอาด 3.17 เปอร์เซ็นต์ และ
จ.ปราจีนบุรี2.6 เปอร์เซ็นต์ (จงนครนายก) และการสูญเสียจากการเกี่ยวด้วยคน
จากเมล็ดร่วงที่พื้น การขนย้าย จากเครื่องนวด รวม 6.8 เปอร์เซ็นต์ (จ.ปราจีนบุรี)
และ 10.69 เปอร์เซ็นต์(จ.นครนายก) จึงสรุปได้ว่าการใช้เครื่องเกี่ยวนวดไม่ทำให้
ผลผลิตสูญเสีย ส่วนการวิเคราะห์คุณภาพการสีอยู่ในระดับในใกล้เคียงกัน