ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว

ตรวจสอบสัณฐานวิทยาและคุณภาพทางกายภาพของเมล็ดข้าวนาน้ำฝน (ระยะที่ 6)

สุภาณี จงดี และ มงคล มั่นเหมาะ

รายงานวิจัย ศูนย์วิจัยข้าวแพร่ สถาบันวิจัยข้าว กรมวิชาการเกษตร

2539

บทคัดย่อ

การตรวจสอบสัณฐานวิทยาและคุรภาพทางกายภาพของเมล็ดข้าวนาน้ำฝนจากแปลง

เปรียบเทียบผลผลิตข้าวนาสวนระหว่างสถานีและในนาราษฎร์ ในรอบปี 5 ปี (2535-39)

ของศูนย์วิจัยข้าวแพร่และสถานีทดลองในเครือข่าย ได้ดำเนินการที่ห้องปฏิบัติการศูนย์

วิจัยข้าวแพร่ โดยมีตัวอย่างข้าวที่นำมาตรวจสอบทั้งสิ้น จำนวน 164 ตัวอย่าง ในแต่ละ

ปีจะมีพันธุ์/สายพันธุ์ รวมทั้งจำนวนตัวอย่างแตกต่างกัน มีทั้งข้าวเจ้าและข้าวเหนียว

ในปี 2535 มีจำนวนข้าวเจ้าและข้าวเหนียวพอ ๆ กัน และพบว่าเป็นข้าวรูปร่างเรียวยาว

และค่อนข้างป้อม จำนวน 56% และ 44% ของจำนวนตัวอย่างทั้งหมด ในตัวอย่าง

ข้าวเจ้าพบว่ามีคำความเป็นท้องไข่ส่วนใหญ่ (75%) อยู่ในระดับต่ำ (น้อยกว่า 1) และ

พบข้าวปนในตัวอย่างถึง 24% ของจำนวนตัวอย่างทั้งหมด สำหรับปี 2536 มีตัวอย่าง

ข้าวเจ้า 44% และข้าวเหนียว 56% ของจำนวนตัวอย่างทั้งหมด เป็นเมล็ดข้าวที่มีรูปร่าง

เรียวยาวเป็นส่วนใหญ่ (75%) และมีค่าความเป็นท้องไข่อยู่ในระดับต่ำ ในปี 2537 มี

ตัวอย่างข้าวเหนียว 53% และข้าวเจ้า 47% ของจำนวนตัวอย่างทั้งหมดพบว่าเป็นข้าว

เมล็ดยาวเรียว 64% และมีค่าความเป็นท้องไข่อยู่ในระดับต่ำในทุกตัวอย่าง สำหรับปี

2538 เป็นตัวอย่างข้าวเจ้าทั้งหมดซึ่งมีรูปร่างเมล็ดเรียวยาว มีค่าความเป็นท้องไข่น้อย

ส่วนในปี 2539 เป็นตัวอย่างข้าวเจ้าและข้าวเหนียวอย่างละครึ่ง และเป็นเมล็ดที่มีรูปร่าง

เรียวยาวเพียง 30% ของจำนวนตัวอย่างทั้งหมด ที่เหลือมีรูปร่างค่อนข้างป้อมและมีค่า

ความเป็นท้องไข่น้อยในทุกตัวอย่าง