วิจัยและพัฒนาเครื่องอบแห้งผักและผลไม้แบบถาด
สิริชัย ส่งเสริมพงษ์ อนุสรณ์ พินศิริกุล กฤษณะ ขันธวิสูตร และมนตรี ศิริสูตร
รายงานการวิจัย กลุ่มงานวิจัยวิศวกรรมผลิตพืช กองเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรุงเทพฯ.
2539
บทคัดย่อ
· ผลิตผลเกษตรทุกชนิดทั้งพืชและสัตว์มีปัญหาเน่าเสียได้ง่ายภายหลังการเก็บเกี่ยว หรือฆ่าสัตว์ การถนอมอาหารโดยวิธีการอบแห้ง จึงเป็นแนวทางหนึ่งในการลดความสูญเสียภายหลังการเก็บเกี่ยว และเพิ่มมูลค่าผลิตผล กลุ่มงานวิจัยวิศวกรรมหลังการเก็บเกี่ยว กองเกษตรวิศวกรรม กรมวิชาการเกษตร จึงได้ทำการออกแบบเครื่องอบแห้งแบบ ซึ่งอาศัยแก๊สหุงต้มเป็นเชื้อเพลิงกำเนิดความร้อนสำหรับอบแห้งผลิตผลเกษตร จะใช้หัวเทียนจุดประกายแก๊สเพื่อให้แก๊สเกิดการเผาไหม้ออกแบบหัวพ่นแก๊สให้มีการเผาไหม้แก๊สอย่างสมบูรณ์ และมีระบบความปลอดภัย ตัดแก๊สโดยอัตโนมัติเมื่อระบบจุดแก๊สมีปัญหาหรือเมื่อแก๊สมีแรงดันต่ำลงจนจุดไม่ติด เครื่องอบแห้งที่ออกแบบมีส่วนประกอบดังนี้ 1) ตู้อบขนาด กว้างxยาว xสูง (75x 45x170 ซม.) 2) ถาดรองรับผลิตผลทำด้วยตะแกรงลวดสแตนเลส จำนวน 14 ถาด มีพื้นที่อบแห้งรวม 9.5 ตารางเมตร 3) พัดลมแบบหนีศูนย์ใบลู่หน้า ขับเคลื่อนด้วยมอเตอร์ ขนาด 1/3 แรงม้า 4) อุปกรณ์ให้ความร้อนและควบคุมอุณหภูมิ ใช้หัวพ่นแก๊สและจุดประกาย โดยใช้การสปาร์คของหัวเทียนควบคุมอุณหภูมิโดยใช้โซลินอยด์วาล์ว และเทอร์โมสตัท ตั้งอุณหภูมิได้ในช่วง 40-90 องศาเซลเซียน 5) ระบบความปลอดภัยตัดแก๊สโดยอัตโนมัติ ประกอบด้วยชุดเทอร์โมสตัทอีก 1 ชุด จะทำหน้าที่วัดอุณหภูมิเมื่ออุณหภูมิของเครื่องอบแห้งต่ำกว่าอุณหภูมิที่ตั้งไว้ จะทำการตัดแก๊สโดยอัตโนมัติทันที จากการทดสอบเครื่องอบแห้งที่ออกแบบนี้ พบว่า ผลิตภัณฑ์ที่อบแห้งมีคุณภาพดี แห้งสม่ำเสมอ และประหยัดเชื้อเพลิงทำให้ค่าใช้จ่ายในการอบแห้งต่ำ และได้สร้างและติดตั้งเครื่องอบแห้งดังกล่าวให้กับกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรจำนวน 6 กลุ่ม สหกรณ์การเกษตร จำนวน 2 แห่ง และได้ถวายเครื่องอบแห้งแด่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตต์พระบรมราชินีนาถ ในโครงการพัฒนาเพื่อความมั่นคงภูขัด ภูเมี่ยง ภูสอยดาว จำนวน 1 เครื่อง โดยได้รับความสนับสนุนด้านการเงินจากโครงการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ