เมื่อวันที่ 8 กันยายน 51
ตามที่ตลาดต้องการ หมายความว่า ผลโต รสชาติดี
คราวที่แล้วได้ให้รายละเอียดไปว่าการตัดแต่งผลลำไยในช่อให้เหลือผลจำนวนน้อยลง ในกรณีที่มีการติดผลมากเกินไป ก็เพื่อทำให้ผลมีขนาดโต เนื่องจากไม่ต้องแย่งอาหารกันเองในช่อเดียวกัน ดังนั้น เรื่องอาหารในต้นจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่จะทำให้ได้ลำไยคุณภาพหรือไม่ การตัดแต่งกิ่งก็มีจุดประสงค์เดียวกัน คือตัดส่วนที่ไม่ต้องการหรือเป็นส่วนเกินออก เพื่อลดการใช้อาหารในต้น จึงทำให้มีเหลือพอที่จะไปเลี้ยงส่วนที่เหลือให้อุดมสมบูรณ์ หลักการง่ายๆ ก็คือ ใบลำไยมีหน้าที่สร้างอาหารไปเลี้ยงทั้งต้น แต่ถ้าทรงพุ่มแน่นทึบเกินไป ก็จะมีส่วนของใบที่ไม่ถูกแสง ดังนั้นใบและกิ่งเหล่านี้จึงมีหน้าที่กินอาหารอย่างเดียวโดยไม่ได้ช่วยกันสร้าง ผลก็คือใบที่เหลือต้องสร้างอาหารแล้วเอามาแบ่งให้กับกิ่งใบที่อยู่ในร่มแทนที่จะเก็บไว้ออกดอกและสร้างผล จากตรงนี้เองจึงได้มีการตัดแต่งกิ่งในส่วนที่ไม่ค่อยได้รับแสงออกไป จึงเป็นที่มาของการตัดแต่งกิ่งแบบเปิดกลางพุ่ม หรือที่ชาวบ้านเรียกกันว่า ทรงเปิดกะโหลก ซึ่งเป็นทรงยอดนิยมแบบหนึ่งและทำกันในหลายพื้นที่ โดยจะตัดกิ่งที่อยู่กลางทรงพุ่มออก 2-5 กิ่งใหญ่ เพื่อลดความสูงของต้นและให้แสงแดดส่องถึงต จากนั้นก็ตัดกิ่งที่อยู่ด้านในทรงพุ่มที่ไม่ถูกแสงออกไปบ้าง โดยสรุปก็คือตัดให้ใบส่วนใหญ่ถูกแสงมากที่สุด
นอกจากนี้ก็ยังมีการตัดแต่งกิ่งหนักอีกแบบหนึ่งเป็นทรง ที่เรียกว่า ทรงฝาชีหงาย ซึ่งก็คล้ายกับแบบเปิดกลางพุ่ม แต่แบบนี้ตัดหนักกว่า คือเอากิ่งที่อยู่กลางทรงพุ่มออกหมดเลย ให้เหลือแต่กิ่งในแนวนอนเท่านั้น เพราะการออกดอกของลำไยออกที่ปลายกิ่ง เมื่อมีการตัดกิ่งในแนวตั้งออกไปแล้ว ก็จะมีการแตกกิ่งใหม่ขึ้นมาจากกิ่งที่เหลืออยู่เป็นจำนวนมาก และก็สามารถออกดอกได้เมื่อมีการใช้สารบังคับให้ออกดอก
ความจริงยังมีการตัดแต่งในรูปแบบอื่นอีก เช่น ตัดเป็นรูปสี่เหลี่ยมเลยคล้ายๆ กับแนวรั้วพู่ระหง ซึ่งวิธีนี้เป็นการควบคุมทรงพุ่มให้เตี้ยและมีขนาดเล็ก เหมาะสำหรับการปลูกระบบชิด ทำให้เก็บเกี่ยวได้ง่ายไม่สิ้นเปลืองแรงงาน ยิ่งกว่านั้นก็คือเมื่อมีการใช้สารเคมีการเกษตรไม่ว่าจะเป็นยาฆ่าแมลงหรืออื่นๆ ก็จะสิ้นเปลืองน้อยลง และอันตรายก็น้อยลงเพราะไม่ค่อยมีการสูญเสียและฟุ้งกระจาย
ไม่ว่าจะตัดแต่งกิ่งแบบไหน อย่างแรกเลยที่ชาวสวนต้องเข้าใจคือ ต้องรู้ว่าตัดแต่งไปทำไม และต้องเข้าใจธรรมชาติของต้นไม้ว่าเมื่อตัดแล้วไม่ต้องกลัวว่าต้นไม้จะตาย เพราะจะมีการแตกใบอ่อนออกมาทดแทนของเดิม แต่หากตัดมากไปก็จะได้ดูแต่ใบเพราะต้นไม้ต้องสร้างขึ้นมาชดเชยส่วนที่หายไป ถ้าตัดน้อยไปก็ไม่ได้ประโยชน์ ยังมีการแย่งอาหารกันอยู่
ที่สำคัญคือ ต้องใจกล้าพอที่จะตัดแต่งกิ่งต้นไม้ หากใครยังใจไม่กล้าพอ ก็อาจต้องลองจากต้นสองต้นก่อนที่จะลองทำทั้งสวนครับ
ที่มา : หนังสือพิมพ์คม ชัด ลึก วันที่ 8 กันยายน 2551
http://www.komchadluek.net/2008/09/08/x_agi_b001_219618.php?news_id=219618