ยุทธศาสตร์ข้าวฉบับใหม่เน้นชาวนามีความมั่นคง
เมื่อวันที่ 16 มิถุนายน 53
นายธีระ วงศ์สมุทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวว่า ถึงแม้ประเทศไทยมีจุดแข็งด้วยสภาพภูมิประเทศและสภาพอากาศเหมาะสมต่อการปลูกข้าวอย่างมาก แต่ก็มีจุดอ่อนอยู่หลายประการ โดยเฉพาะการปลูกข้าวอย่างต่อเนื่องตลอดปี ไม่มีการพักนาทำให้ระบบนิเวศขาดความสมดุล ดินเสื่อมโทรม เป็นผลให้เกิดการระบาดของโรคแมลงศัตรูข้าว ทำให้ข้าวที่ได้มีคุณภาพต่ำ
นอกจากนี้ ผลผลิตข้าวเฉลี่ยต่อไร่จากนาปีและนาปรัง ปีเพาะปลูก 2551/52 ได้เพียงไร่ละ 453 กิโลกรัม นับว่ายังต่ำมากถ้าเปรียบเทียบกับผลผลิตเฉลี่ยข้าวของโลกอยู่ที่ไร่ละ 669 กิโลกรัม โดยเฉพาะสหรัฐอเมริกาผลิตได้ 1,294 กิโลกรัม จีน 1,029 กิโลกรัม และเวียดนาม 797 กิโลกรัม ซึ่งสาเหตุสำคัญที่ประสิทธิภาพการผลิตข้าวของไทยยังต่ำอยู่คือพื้นที่ปลูกข้าวส่วนใหญ่อยู่นอกเขตชลประทาน อาศัยน้ำฝนในการเพาะปลูกและสภาพดินส่วนใหญ่มีปัญหาเสื่อมโทรม รวมทั้งขาดแคลนเมล็ดพันธุ์ดี
อีกสาเหตุหนึ่ง คือชาวนามีต้นทุนการผลิตสูงขึ้นทุกปีทั้งค่าแรงงาน ค่าปุ๋ยเคมี ค่าสารเคมี และค่าเมล็ดพันธุ์ ทั้งนี้ เนื่องมาจากชาวนาส่วนใหญ่มีการใช้ปัจจัยการผลิตที่สูงมากเกินความจำเป็น และใช้กรรมวิธีการผลิตที่ยังไม่ถูกต้องเหมาะสม เป็นต้น
ดังนั้น เพื่อเป็นการแก้ปัญหาให้กับอาชีพทำนาอย่างยั่งยืน กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงได้จัดทำร่างยุทธศาสตร์ข้าวไทย (ด้านการผลิต) ฉบับที่ 2 ปี 2554-2558 ขึ้นมา
นายชัยฤทธิ์ ดำรงเกียรติ รองอธิบดีกรมการข้าว กล่าวว่า ยุทธศาสตร์ข้าวไทยที่ทำขึ้นนี้ได้คำนึงถึงสถานการณ์ข้าวในภาวะปัจจุบันที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก โดยเฉพาะจะทำอย่างไรให้ไทยครองความเป็นหนึ่งของผู้ส่งออกข้าวในตลาดโลกไว้ให้ได้ และทำให้ผลผลิตต่อไร่สูงขึ้นในขณะที่ช่วยลดต้นทุนให้กับเกษตรกร
ทั้งนี้ ได้กำหนดยุทธศาสตร์ไว้ 3 ยุทธศาสตร์หลัก ๆ ประกอบด้วย ยุทธศาสตร์การวิจัยและพัฒนา ยุทธศาสตร์การพัฒนาการผลิตข้าวและผลิตภัณฑ์ และยุทธศาสตร์ที่ 3 การสร้างความเข้มแข็งแก่ชาวนา โดยสามารถสรุปเป้าหมายที่ตั้งไว้พอสังเขปได้ว่า ไทยจะได้พันธุ์ข้าวที่ให้ผลผลิตสูง คุณภาพดี ต้านทานโรค แมลงศัตรูข้าวที่สำคัญ และทนทานต่อสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างน้อย 12 พันธุ์ เมื่อสิ้นสุดปี 2558 ได้เทคโนโลยีการผลิตข้าวและผลิตภัณฑ์อย่างน้อย 8 เทคโนโลยี ผลผลิตข้าวต่อไร่ในปีเพาะปลูก 2558/59 เพิ่มขึ้นอย่างน้อยร้อยละ 10 ของผลผลิตข้าวต่อไร่ในขณะนี้ ต้นทุนการผลิตข้าวลดลงอย่างน้อยร้อยละ 15 ชาวนาได้รับการบริการและสนับสนุนทางด้านวิชาการและข้อมูลข่าวสารด้านข้าว ตั้งแต่ปี 2554 ถึงปี 2558 เป็นจำนวนไม่ต่ำกว่า 2 ล้านคน และศูนย์ข้าวชุมชนมีความเข้มแข็งจำนวนไม่น้อยกว่าร้อยละ 70 เมื่อสิ้นสุดปี 2558
ร่างยุทธศาสตร์ข้าวไทย ปี 2554-2558 ในส่วนของกระทรวงเกษตรฯ ที่ทำภาคการผลิตนั้นผ่านการพิจารณาจากคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติด้านการผลิตแล้ว กำลังอยู่ในส่วนของกระทรวงพาณิชย์ซึ่งดำเนินการในด้านการตลาด ซึ่งเป็นการประสานความร่วมมือกันเพื่อให้เกิดการพัฒนาที่ต่อเนื่องและเป็นระบบที่มีประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งนี้ เชื่อมั่นว่ายุทธศาสตร์ข้าวไทยฉบับใหม่นี้จะช่วยให้ชาวนาไทยมีความมั่นคงในอาชีพมากขึ้น นำไปสู่ความมั่นคงของประเทศในฐานะ ผู้นำด้านการส่งออกข้าวไทยในตลาดโลกต่อไป.
ที่มา : หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ วันที่ 16 มิถุนายน 2553
http://www.dailynews.co.th/newstartpage/index.cfm?page=content&categoryId=345&contentID=72185
ศูนย์นวัตกรรมเทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
Postharvest Technology Innovation Center
เทคโนโลยีหลังการเก็บเกี่ยว | ข่าวเกษตร | บทความ | ฐานข้อมูลงานวิจัย | วีดีโอ | Postharvest Technology
