แปรรูปสารพัดปลา "บ้านท่าลาด" อาชีพเสริมรายได้ส่งขายทั่วไทย

แปรรูปสารพัดปลา "บ้านท่าลาด" อาชีพเสริมรายได้ส่งขายทั่วไทย

เมื่อวันที่ 15 ตุลาคม 53

การรวมกลุ่มแปรรูปปลาทำผลิตภัณฑ์ ทั้งปลาแดดเดียว ปลาส้มสายเดี่ยว ไปถึงปลารมควัน และปลาเส้นปรุงรส ส่งขายทั่วประเทศของชาวบ้านท่าลาด ต.หนองเรือ อ.โนนสัง จ.หนองบัวลำภู ไม่เพียงเป็นการเพิ่มมูลค่าปลาเท่านั้น ยังทำให้ชาวบ้านมีอาชีพเสริมรายได้เพิ่มขึ้น นอกจากอาชีพหลักคือทำประมงมีรายได้จากการขายปลาสดอย่างเดียว

หลังจากการสร้างเขื่อนได้กลายเป็นพื้นที่เก็บกักน้ำของเขื่อนอุบลรัตน์ อ.อุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น ทำให้ชาวบ้านได้เปลี่ยนวิถีชีวิตจากชาวบ้านโคก ที่คนพื้นถิ่นอีสานมักจะเรียกคนอาศัยอยู่บนที่สูงไม่มีห้วยหนองคลองบึง ทว่าวันนี้กลับพลิกผันชีวิตมาเป็นชาวประมง ปลาที่จับได้ขายเป็นรายได้หลัก ส่วนปลาที่ขายไม่ได้ก็นำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ในรูปแบบต่างๆ กัน อาทิ ตากแห้ง ทำปลาร้า หรือปลาจ่อมตามแต่สภาพชนิดของปลา

ชีวิตอยู่กับบ้านของภรรยาที่รอคอยการกลับมาของสามีในแต่ละวัน ไม่ก่อให้เกิดรายได้ ทำให้ผู้หญิงกลุ่มหนึ่งเกิดแนวคิดที่จะช่วยแบ่งเบาภาระของสามีหารายได้เพื่อจุนเจือครอบครัว จึงได้จัดตั้งกลุ่มขึ้น เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2545 โดยมีนางใบแบ้ง พรหมราช เป็นประธานกลุ่มคนชักชวนเพื่อนบ้าน ครั้งนั้นมีสมาชิกกลุ่มเพียง 6 คน มาเริ่มต้นด้วยการทำปลาแดดเดียว ซึ่งได้รับการตอบรับจากผู้บริโภคเป็นอย่างดี

ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งสิ้น 19 คน ร่วมแปรรูปผลิตภัณฑ์จากปลา ตั้งแต่ปลาแดดเดียว ปลาส้มตัว ปลาส้มสายเดี่ยว ส้มไข่ปลา หม่ำปลา ปลารมควัน และปลาเส้นปรุงรส ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวเป็นที่นิยมและต้องการของตลาดเป็นอย่างแพร่หลาย ในปัจจุบันมีลูกค้าจากต่างจังหวัด เช่น ขอนแก่น เลย สุรินทร์ นครราชสีมา เกาะสมุย และอีกหลายจังหวัดมารับสินค้าไปจำหน่าย นอกจากนี้ยังมีผลิตภัณฑ์ตัวใหม่ที่กำลังได้รับความนิยม คือ ปลาแดกข้ามปี หรือปลาร้าข้ามปี ที่ใช้ระยะเวลาในการหมักยาวนาน ซึ่งจะให้รสชาติที่ดีกว่า

นางใบแบ้งอธิบายถึงกระบวนการแปรรูปผลิตภัณฑ์ปลานั้นว่ามีหลากหลายชนิด แต่ละชนิดจะแตกต่างกันไป อย่างการทำปลาส้ม วิธีทำ จะเริ่มจากเลือกปลาที่ตัวใหญ่ประมาณ 5-6 ตัวต่อกิโลกรัม ขอดเกล็ดควักไส้ออกให้หมด บั้งปลาข้างละสี่ห้าบั้ง ถ้าปลาตัวใหญ่ตัดปลาเป็นสองถึงสามชิ้น นำข้าวสุกไปล้างน้ำ นำกระเทียมกับเกลือทั้งหมดสามอย่างนำไปคลุกกับปลา นวดให้เข้ากัน นำปลาที่ได้ใส่ภาชนะ กดตัวปลาให้แน่น และปิดฝา ทิ้งไว้ 15 วัน หรือจนกระทั่งปลามีรสเปรี้ยวจึงนำออกทอดได้ การใส่กระเทียมเยอะๆ จะช่วยทำให้กลิ่นปลาหอม ลดคาว

สำหรับส่วนผสมใช้สัดส่วน ปลาตะเพียน 2 กิโลกรัม เกลือป่น 2 ช้อนโต๊ะ กระเทียมบดหรือตำครึ่งถ้วย ข้าวสุก 1 ถ้วย และในการทำปลาส้มสายเดี่ยว ปลาส้มก้อน จะใช้เนื้อปลาที่บดละเอียดมาคลุกเคล้าให้เข้ากันกับเครื่องปรุง คล้ายกันกับการทำปลาส้ม แต่สิ่งที่จะระมัดระวังมากที่สุดเน้นที่สุดคือในเรื่องของความสะอาด เพื่อผู้บริโภค สำหรับราคาขายอยู่ที่ถุงละ 45-50 บาท

ว่าที่ ร.ต.อุดมศักดิ์ สุ่มมาตย์ นักวิชาการส่งเสริมการเกษตรชำนาญการ รับผิดชอบงานพัฒนาเกษตรกร กล่าวว่า เดิมชาวบ้านบ้านท่าลาดแปรรูปปลาโดยเฉพาะปลาส้มฟักกันมานาน แต่เนื่องจากยังขาดความรู้และแนวทางในการบริหารงานของกลุ่มให้เข้มแข็งยั่งยืน จึงได้เข้าไปจัดระบบและการบริหารงานของกลุ่มให้เป็นไปตามกระบวนการ จัดให้รู้จักวิธีการจัดทำบัญชีต่างๆ ให้เป็นระบบ จนถึงปัจจุบันกิจการสามารถดำเนินไปได้ด้วยดี

กลุ่มแม่บ้านเกษตรกรแปรรูปผลิตภัณฑ์จากปลาบ้านท่าลาด นับเป็นตัวอย่างที่สู้งานเคียงบ่าเคียงไหล่กับสามี หารายได้จุนเจือครอบครัว และยังช่วยกันสร้างเศรษฐกิจให้ครอบครัวไม่ให้ขัดสนในยามที่เศรษฐกิจมวลรวมของประเทศกำลังซบเซาอย่างนี้

ที่มา : หนังสือพิมพ์คม ชัด ลึก วันที่ 15 ตุลาคม 2553
http://www.komchadluek.net/detail/20101015/76284/แปรรูปสารพัดปลาบ้านท่าลาดอาชีพเสริมรายได้ส่งขายทั่วไทย.html

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

นำเลี้ยงปูนิ่ม-พัฒนาท่องเที่ยว วิถีสร้างอาชีพของ วชช.เพื่อชุมชน

'ไม้ผลแปลกและหายาก' ที่น่าปลูกในปี พ.ศ.2554

คาดลำไยปีหน้าราคาพุ่ง "ธีระ" ฟุ้งแผนบริหารจัดการดี มุ่งเน้นเดินตามกลไกตลาด

ผลิตปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง ลดต้นทุนการผลิตได้

วช.หนุนวิจัยปลานิล "จิตรลดา3" คุณภาพเหมาะเลี้ยงเชิงพาณิชย์

บริหารนำเข้ากาแฟสำเร็จรูป สกัดผลกระทบเปิดเสรีอาฟตา กษ.จับตาล้นตลาด-ราคาร่วง

วิจัย "ดีเอ็นเอ" แตงกวา มก.พัฒนา ต้านราน้ำค้าง